Sotsji

De Olympische winsterspelen zijn volgend jaar februari in Sotsji, een stad aan de Zwarte Zee in Rusland. Dat weten we al sinds 2007. Maar in dat land blijkt keer op keer dat het er met de rechten van homo’s slecht gesteld is. Na meerdere incidenten dit jaar was het wachten wie de kat de bel zou aanbinden en wanneer. Gisteren zag ik dat ‘mister boycot’ Freek de Jonge zich heeft gemeld.

Grote internationale sportevenementen lenen zich telkens opnieuw voor boycot-initiatieven en globaal zien de discussiërende kampen er steeds hetzelfde uit. Je hebt de radicalen die zeggen: niet gaan! Je hebt mensen die zeggen: het is een sportevenement en allerhande politieke en maatschappelijke issues moeten daarbuiten worden gehouden. Ten slotte is er een grote middengroep die zegt: wel gaan, maar aldaar kansen benutten om blijk te geven van afkeuring. De middengroep is een bont gezelschap. Je treft er principiële mensen die het er werkelijk om begonnen is om het gastland onder druk te zetten. Zij ijveren voor de meest opzichtige vormen van protest. Maar je treft ook de pragmatici die hoe dan ook het hele evenement willen meemaken en voor de vorm het protest ondersteunen. Het meest door lippendienst daaraan te bewijzen.

De middengroep wint altijd. De belangrijkste vraag blijft, namelijk: moet niet al bij de toewijzing van de spelen de norm worden gesteld dat landen en steden die zich kandideren de Universele verklaring van de rechten van de mens hebben te eerbiedigen? Misschien helpt het niet veel, want tussen woord en werkelijkheid kan een gapend gat kloven, maar er is dan tenminste een houvast. Echter, zo lang de nationale en internationale sportbonden soevereine en nauwelijks te controleren bolwerken zijn, is daarop niet veel kans.

Rest nog de positie van de deelnemende en uitverkoren sporters. Hun positie is sterk en in zekere zin onaantastbaar. Als zij zich roeren, oogst dat op een opzichtige manier aandacht. Het vergt creativiteit en internationale solidariteit om de Russische overheid bij herhaling in te wrijven dat hun wetgeving en repressieve praktijken niet deugen. Er is tijd om effectieve interventies voor te bereiden en om (ook) in deze betekenis Olympische geschiedenis te schrijven.