Rutte bij Pauw en Witteman

Het is 1 maart. Premier Rutte is de enige gast bij Pauw & Witteman. Zo is het al een tijdje; de premier en Cruijff mogen een heel uur opeisen. Weinigen hebben dat voorrecht. Het werd tijd dat de minister-president zich weer eens toonde.

Nieuwe politiek
Het grootste onderwerp was het nuchtere besef van de regering dat zij in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft. Voor de noodzakelijke ‘reststeun’ moeten ministers de boer op en zaken doen met andere partijen. Rutte sprak dat ie dat al wel gewend was. In zijn vorige kabinet was het ook al zo. Daarenboven vindt hij het niet slecht. Hoe meer steun in de Staten Generaal voor ingrijpende maatregelen, hoe liever het hem is. Een paar dagen eerder had Samsom zich in soortgelijke bewoordingen uitgelaten. Het is een nieuwe politieke stijl: koorddansen. Het heeft iets sympathieks, maar vlak de ongewisheid en kwetsbaarheid niet uit.
Vragen over oneigenlijke staatsrechtelijke verhoudingen werden wel gesteld, maar onvoldoende uitgediept. Zie bijvoorbeeld het Woonakkoord. Fracties van de Tweede Kamer van D66, CU en SGP onderhandelden en gaan blijkbaar over hoe hun Eerste-Kamerfracties later zullen stemmen als wetsvoorstellen daar voor komen te liggen. Merkwaardig!

Op de achtergrond
Premier Rutte beweegt zich op de achtergrond, in en tussen kamertjes. Dat moet in beslotenheid, zegt hij, want anders werkt het niet. Pas als het eindresultaat, een akkoord, er is volgt openbaarmaking. Soms wordt door bekwaam journalistiek optreden wel achterhaald waar schoentjes wringen, maar in de meeste gevallen moet de burger afwachten. Rutte somt alle namen op. Hij doet aan relatiebeheer, wil iedereen spreken, iedereen begrijpen en intussen ontdekken waar de aanknopingspunten voor onderhandeling kunnen zitten. Tussen alle telefoontjes door ziet hij kans een biertje te drinken met FNV-voorzitter Ton Heerts in Den Bosch. Leuk.

Europa
In deze coalitie is Europa een mogelijke splijtzwam. VVD en PvdA verschillen, ik zou haast zeggen ‘van nature’, over de reikwijdte van Europese samenwerking en zeggenschap. Consensus is gecreëerd over de korte termijnaanpak. Die bestaat uit: niet te veel, niet te hard (VVD) en aanzitten, erbij zijn, meepraten en invloed uitoefenen (PvdA). Cameron en Hollande zijn uitgesprokener en geven daar blijk van. Rutte houdt zijn kruit nog even droog.

Popper-lezing
Waarom niet meer spreekbeurten om daarin blijk te geven van visie? Rutte antwoordt dat hij wel een aantal keren op de Bühne heeft gestaan. Onder andere in Antwerpen met de vijfde Karl Popperlezing. Dat was overigens al in september 2011, nog ruimschoots in de veren van het vorige kabinet. Ik heb zijn verhaal gelezen, maar vond het de minste van de zes. Voor mij is duidelijk dat Mark Rutte niet van het visionaire type is, zoals eerder Den Uyl en Lubbers. Of zoals in België Guy Verhofstadt.

Overall
Premier Rutte oogt ontspannen, maakt lange zinnen en ‘regelt’ dat hij die afmaakt. Hij laat zich niet door onderbrekingen van de wijs brengen. Dat vind ik knap. Hij combineert een zakelijke compromisstijl met gevoeligheid voor persoonlijke verhoudingen. Die rol speelt hij goed. Hij neemt blijkbaar de tijd om te werken aan een breed profiel: premier van alle Nederlanders. Hij straalt uit dat binnen het kabinet de verhoudingen goed zijn. Ik geloof dat. Zo te zien kan deze ploeg wel wat aan en nestelt zij zich stevig in het zadel. Beide regeringspartijen hebben daar alle belang bij!