Rouwadvertenties

Het sluipt erin. Eens kom je tot het besef dat je het ook doet: het lezen van de rouwadvertenties in de krant. Vooral in het weekend, als je voor de zaterdageditie meer tijd kunt nemen, valt het oog op de betreffende pagina(‘s). Mijn vrouw (zaliger gedachtenis, †2000) las ze ook. Op zaterdag sloot ze haar leessessie ermee af: ‘Goh, Klaas is dood’ of ‘Jantien is helaas niet meer’. In het begin keek ik er nog van op en stelde de vraag: ‘Welke Klaas?’ of ‘Kennen we Jantien?’. Maar daar ging het niet om. Waar het wel om ging en gaat, omschrijf ik als intuïtieve tekens om vertrouwd te raken met de dood.

Bij het lezen van advertenties ontstaat vanzelf een zekere betrokkenheid of verwantschap bij de familie van de gestorvene. Over hoe jong hij of zij nog was. Vermoedelijk een ongeneeslijke ziekte; een strijd die is gestreden maar niet kon worden gewonnen. Een gezegende leeftijd heet het als iemand door ouderdom is overleden. Of het was een ongeluk met dodelijke afloop. Omzichtige teksten over mensen die kozen voor zelfdoding. Over de familie die achterblijft; kinderen en kleinkinderen, een grote kroost of een klein gezin, vrienden en kennissen die hun deelneming betuigen. Dan de dichterlijke teksten die, meer dan gewoon proza, bruikbaar zijn om genegenheid en verbondenheid uit te drukken; soms eenvoudig en uit een voorraad geselecteerd, maar ook voorbeelden van schone woordkunst.

In de meeste gevallen volgt na het medeleven weer distantie. We sluiten de krant en pakken de draad van het leven op. Maar…de dood is een brutale vlerk. Die dringt zich overal binnen. Het moment komt dat jij de advertentie plaatst. Of dat die over jou gaat.