Koningslied

John Ewbank heeft zijn koningslied ‘teruggetrokken.’ Het moet voor hem een pijnlijke affaire zijn; je met velen het schompes werken aan een, op het eerste gezicht, fraai project dat er toe doet, om vervolgens weergaloos, althans velen zijn snoeihard, te worden neergesabeld. Critici laten van het lied geen spaan, geen noot, geen syllabe heel. Wat vermoedelijk volgt is een regelrechte rel. Een smet op de kroningsfeestelijkheden.

Ik ben geen orangist, maar op dit punt niet strijdbaar. Ik laat alle vertoon van en rondom het koningshuis voor wat het is. Maar in dit geval gaat het, geloof ik, om meer dan om de liefde voor het Oranjehuis. Een, wat ik noem, pijnlijke onderstroom komt aan het licht, namelijk de natuur om verscheiden te zijn, sterker, te willen zijn.

Op zoek naar een passende verklaring, dacht ik aan Geert Mak die begin maart te gast was in Kunststof TV. Hij plaatste vraagtekens bij het ‘Neerlands eigene’, het Neerlands ‘we’ en geeft er de voorkeur aan Nederland in Europese context te bekijken. Dan is het te zien als een hoekpuntje van het Europese continent, waarin maar liefst vier culturen op elkaar botsen. De Franse cultuur is aanwezig in Zuid-Limburg, het meest in Maastricht. Het oosten is evident Duits. Er is nauwelijks verschil tussen de ene kant van de grens en de andere kant. De Randstad is Atlantisch en Angelsaksisch georiënteerd en Noord-Nederland heeft Scandinavische trekjes, een Noordzeecultuur. Aan deze typering is, wat mij betreft, toe te voegen dat Brabanders en Vlamingen veel van elkaar weg hebben, bij wijze van spreken uitwisselbaar zijn. Hetzelfde geldt voor Zeeuws-Vlaanderen. De naam zegt het al.

Bij alle verscheidenheid die ons blijkbaar meer typeert dan innerlijke verbondenheid, past bij de kroning van een nieuwe koning een zeer eenvoudig en beleefd thema. Namelijk hem of hen simpelweg succes te wensen. Maak daarover een dichterlijk lied!