Dodenherdenking

vrijdag 3 mei 2013 | In Vandaag Reacties uitgeschakeld voor Dodenherdenking

Morgen, 4 mei, is de Nationale dodenherdenking. Al jaren bestaan verschillen van opvatting over wie we precies herdenken: alle doden of alleen de Nederlandse slachtoffers? De herinnering gaat het meest terug naar de slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog. Maar steeds meer ook naar de doden die in vredesoperaties te betreuren zijn.

Publiciteit ontstond over het voornemen in de gemeente Bronckhorst (Gelderland) om in Vorden (ook) een gang te maken langs de graven van gesneuvelde Duitse soldaten. Blijkbaar is het vorig jaar al gebeurd, maar nu blijkt het controversieel. Door deze discussie borrelde in mij de herinnering op van een herdenking die ik meemaakte in een Brabantse gemeente ergens in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De gang van zaken is nogal geprotocolleerd: teksten, taptoe, twee minuten stilte, gedempte muziek, kransen en meer. Ik herinner mij een soldaat die bij de vlaggenmast strak in de houding stond. Maar, vermoedelijk bevangen door de kou, stond hij allesbehalve stevig. Daardoor trok hij de aandacht van velen. Bij voortduring vreesde ik: hij valt om. En ook: wie gaat naar hem toe om dat te voorkomen? Niemand durfde. De ceremonie vorderde. Het koor zou zingen. Het zong een lied… in de Duitse taal. Bij de verantwoordelijke dirigent waren, zo bleek, Duitstalige liederen favoriet repertoire. Tijdens herdenkingen past stilte. Gelukkig ook toen. Ieder dacht er het zijne van. Een rel werd het niet. Wel een ingezonden artikel in het plaatselijke weekblad. Daar bleef het bij. Dat is ook een manier: gauw vergeten en volgende keer beter.

Ik begrijp de uiteenlopende standpunten die mensen innemen over wie wel en wie niet worden herdacht. Maar het verheugt mij dat steeds meer mensen het Duitsland van nu en de mensen die er wonen als goede buren tegemoet treden. Ik juich toe dat het anti-Duitse sentiment zienderogen afneemt. In de context van het herdenken heerst bij mij de gedachte dat zelfs in de nazitijd de soldaten niet waren te benijden: voor het gros van hen gold dat zij er, grondig gehersenspoeld, ook maar op uit werden gestuurd.

Vandaag

21-augustus-2013

Onderdanen

Graag of niet maar onderdanen zijn we allemaal. In eerste instantie doet het woord denken aan totalitaire regimes waar de staat of de vorst de…                      Lees verder Overzicht